រងស្បូវជាឈ្មោះនៃធាតុស្ថាបត្យកម្មនៅផ្នែកដំបូល។ នោះគឺជាបន្ទះក្ដារនៅពីក្រោមចុងសំយាប មានតួនាទីបិទបាំងចុងផ្ទោងនិងផ្លាន រួមទាំងបង្កង់ដៃរណែងផងបើសិនជាមាន។ ជាមួយនឹងការបិទបាំងការពារចុងផ្ទោងឬចុងបង្កង់ឲ្យរួចផុតពីការសាចសាយភាយទទឹកទឹកភ្លៀង រងស្បូវនេះដែលក្រៅពីជាផ្ទៃលាត ក៏បំពេញនាទីជាកន្លែងរចនាតុបតែងលំអទៅតាមការនិយមចូលចិត្ត ឬទៅតាមធនធានម្ចាស់ផ្ទះ មានដូចជារចនាក្បាច់ត្របកឈូក, ក្បាច់កញ្ជ្រិល, ក្បាច់សារ៉ាយ, ក្បាច់កញ្ចាំង,... ជាដើម។ ទន្ទឹមនឹងនៅតាមផ្ទះអ្នកស្រុក ចំពោះសំណង់សាសនា ពិសេសនៅព្រះវិហារ រងស្បូវរឹតតែបំពេញនាទីសំខាន់ក្នុងការបង្ហាញពីអត្តសញ្ញាណខ្មែរ។ បន្ទាររងស្បូវ អាស្រ័យទៅតាមទំហំឬកំរិតកម្ពស់នៃសំណង់ តែទោះជាយ៉ាងណាមានប្រវែងវាក៏ពុំមានលើសពីមួយចំអាមទៅពីរចំអាមឡើយ។ រងស្បូវខ្លះមានបន្ថែមពីលើខ្នង ដោយស៊ែមជាប់គ្នា និងទៅទល់អែបនឹងក្បឿង សំរាប់ទល់ទ្រចុងក្បឿង។ បន្ទះឈើនេះហៅថា រងឆាយ។ ចុងសំយាបដំបូល នៅពេលដែលមានដាក់រងស្បូវនេះ ពុំត្រូវបានប្រើទទឹកឡើយ។
នាពេលក្រោយមក ប្រហែលជាលំបាកក្នុងការបន្ថែមបន្ទះឈើរងឆាយដែលស៊ែមពីលើខ្នងរងស្បូវ ច្រើនតែឃើញគេយកឈើតែមួយបន្ទះដាក់ភ្ជិតអែបទៅដល់ក្រោមក្បឿងតែម្តង ហៅថារងស្បូវតែមួយម៉ាត់ រហូតដល់អ្នកស្រុកសព្វថ្ងៃបាននិយាយថា មានរងស្បូវគ្មានរងឆាយ ហើយពេលណាមានរងឆាយក៏គ្មានរងស្បូវដែរ។ ជាមួយគ្នានោះ ជួនកាលរងស្បូវនេះ ក៏បានដើរតួនាទីជំនួសផ្លានផងដែរ នៅពេលដែលមុខបន្ទារវាធំ ឬមុខទោលក្រាស់។ បច្ចុប្បន្ន ដោយភាពជឿនលឿននៃបច្ចេកវិជ្ជា ក៏ដូចជាភាពសំបូរបែបនៃសំភារៈសំណង់ គេអាចធ្វើរងស្បូវពីបន្ទះស័ង្កសី, បាយអរ, ក្បឿង, ឬពីជ័រប្លាស្ទីកជាដើម។ ករណីនេះ គេតែងតែមានបន្ទះឈើមួយដើមនៅពីក្រោយ សំរាប់ទប់ភ្ជាប់រងស្បូវ ហៅថា ទ្រនាប់រងស្បូវ៕
រូបភាពរងស្បូវនិងរងឆាយស៊ែមពីលើ |
រូបភាពរងស្បូវបំពេញនាទីជំនួសផ្លាន |
រូបភាពរងស្បូវ មើលពីមុខ |
រូបភាពរងស្បូវដោយមានការរចនាផ្សេងៗ |
រូបភាពរងស្បូវធ្វើពីបាយអរភ្ជាប់ទៅនឹងទ្រនាប់រងស្បូវ |
អត្ថបទ “ទាក់ទងលំនៅដ្ឋាន”៖
១. | អ្វីទៅហៅថារត ? |
២. | រងស្បូវ |
៣. | រងឆាយ |
៤. | មករនៅក្នុងសំណង់លំនៅដ្ឋាន |
៥. | ក្ដារបែននៅក្នុងសំណង់លំនៅដ្ឋាន |
៦. | ដៃស្នា និង ដៃស្វា |
៧. | តើក្របជាអ្វី? |
មតិ